Czy w świetle założeń unijnej polityki energetycznej węgiel odejdzie do lamusa? Jeszcze długo nie, choć w miksie energetycznym coraz większy udział mają mieć odnawialne źródła energii. Już trzy lata temu na forum UE rozpoczęto prace nad pakietem „Czysta energia dla wszystkich Europejczyków”, który ma przyczynić się do wdrożenia unii energetycznej i budowy jednolitego rynku energii UE.
Polityka dotycząca przeciwdziałaniu zmianom klimatu w znacznym stopniu wpływa na sektor energetyczny w Unii Europejskiej. Już dziesięć lat temu przyjęto trzy główne cele mające przeciwdziałać tym zmianom do 2020 r. Chodzi o tak zwany pakiet 3 x 20 proc. Każde z państw członkowskich UE uczestniczy w tym przedsięwzięciu w miarę swoich możliwości. Zadania Polski to: zwiększenie efektywności energetycznej, poprzez oszczędność zużycia energii pierwotnej o 13,6 Mtoe w latach 2010-2020 w porównaniu do prognozy zapotrzebowania na paliwa i energię z 2007 r. [Mtoe = 1 000 000 toe, a toe to energetyczny równoważnik jednej metrycznej tony ropy naftowej o wartości opałowej równej 10000 kcal/kg], zwiększenie do 15 proc. udziału energii z odnawialnych źródeł energii (OZE) w całkowitym zużyciu energii finalnej oraz do 10 proc. udziału biopaliw w ogólnej konsumpcji paliw transportowych do 2020 r. Poza tym Polska zobowiązana została do kontrybucji w ogólnounijnym zmniejszeniu emisji gazów cieplarnianych o 20 proc. (w porównaniu do 1990 r.) do 2020 r. w przeliczeniu na poziomy z 2005 r.: -21 proc. w sektorach EU ETS i -10 proc. w non-ETS.
EU ETS jest pierwszym i jak na razie największym na świecie systemem handlu uprawnieniami do emisji dwutlenku węgla. Obejmuje ponad trzy czwarte międzynarodowego handlu uprawnieniami do emisji. To kluczowy element polityki Unii Europejskiej na rzecz walki ze zmianą klimatu oraz jej podstawowe narzędzie służące do zmniejszania emisji gazów cieplarnianych w sposób opłacalny. Natomiast non-ETS to część krajowych emisji gazów cieplarnianych, które nie są objęte systemem EU ETS.
Pięć lat temu (w 2014 r.) Rada Europejska utrzymała kierunek działań zwalczających zmiany klimatyczne i zatwierdziła dla całej Unii Europejskiej cztery cele z horyzontem realizacji wyznaczonym na 2030 r. Rewizji dokonano cztery lata później, nadając tym celom w 2018 r. obowiązujący dzisiaj kształt. Tak więc do 2030 r. UE chce: zmniejszyć emisję gazów cieplarnianych o 40 proc. w porównaniu z emisją z 1990 r. (w przeliczeniu na poziomy z 2005 r.: 43 proc. w sektorach EU ETS i 30 proc. w non-ETS), osiągnąć co najmniej 32-procentowy udział źródeł odnawialnych w zużyciu finalnym energii brutto, uzyskać wzrost efektywności energetycznej o 32,5 proc., zakończyć budowę wewnętrznego rynku energii UE.
Źródła: Projekt Raportu Ministra Energii „Polityka energetyczna Polski do 2040 roku (PEP2040)”, Warszawa 2018; ec.europa.eu
(pp)
