Dziś (24 marca) w Muzeum Miejskim w Tychach (siedziba przy ul. Katowickiej) otwarto wystawę pt. „Marek Dziekoński. Koncepcja – kreacja – konteksty”. Projekt obejmuje nie tylko wystawę czasową poświęconą twórczości znanego architekta, a także wydarzenia towarzyszące oraz dwie publikacje. Dziekoński tworzył głównie w Tychach i we Wrocławiu, często wraz ze swoją żoną Ewą Dziekońską. W Tychach, według projektów Dziekońskiego, zrealizowano m.in. budynek Klubu Górniczego NOT, lodowiska, ZEG-u i dworca PKP. We Wrocławiu zaś budynek Panoramy Racławickiej, który to sam architekt uważał za dzieło swojego życia.
Wystawę otwarła Aleksandra Matuszczyk – dyrektor Muzeum Miejskiego, Patryk Oczko – kurator wystawy i Ewa Dziekońska. Żona architekta dziękowała za wystawę autorom, a szczególnie P. Oczko za profesjonalizm. – Pan Patryk, poszukując materiałów na wystawę i do publikacji katalogu wymęczył mnie okropnie, ale cieszę się, że dożyłam tej ekspozycji – mówiła Ewa Dziekońska.
Maria Lipok-Bierwiaczonek, emerytowana dyrektor muzeum stwierdziła, że dobrze się dzieje, iż tyska placówka kontynuuje przypominanie mieszkańcom o twórcach ich miasta (wcześniej o Wejchertach, Czyżewskich czy Januszu Włodarczyku). – Od dawna mówiłam Patrykowi – Dziekoński, pamiętaj o Dziekońskim i… dobrze, że się w nim zakochał – mówiła M. Lipok-Bierwiaczonek.
– Ja też się w nim zakochałam – spuentowała Ewa Dziekońska. – Pracowaliśmy razem ponad 30 lat.
Na wernisaż przybyli m.in. Daria Szczepańska – wiceprezydent Tychów, artyści – Stanisław Mazuś i Ryszard Czernow czy architekt Grzegorz Ratajski.
Marek Dziekoński (1930-2002) ukończył studia na Wydziale Architektury Politechniki Wrocławskiej. Działał głównie w Tychach oraz we Wrocławiu. Jego dorobek twórczy stanowią liczne zrealizowane projekty, a do najważniejszych z nich należą: budynek Panoramy Racławickiej we Wrocławiu (współautor: Ewa Dziekońska), pawilon Klubu Górniczego NOT w Tychach, wieżowce Zakładu Elektroniki Górniczej, budynek banków w Tychach (współautor: Ewa Dziekońska), hala sztucznego lodowiska w Tychach, hotel Jana Pawła II we Wrocławiu (współautor: Anna Bartoszewska) i wiele innych. Marek Dziekoński był aktywnym członkiem Stowarzyszenia Architektów Polskich – pełnił m.in. funkcje członka Zarządu Oddziałów we Wrocławiu i w Katowicach oraz wiceprezesa oddziału w Katowicach.
Marek Dziekoński w architekturze wierny był modernizmowi i funkcjonalizmowi. Lubił budynki z niebanalną i niegładką elewacją (np. beton o różnej fakturze i formie). Dlatego mówiło się o nim, że jest architektem rzeźbiarzem.
Na wystawie czasowej w Muzeum Miejskim w Tychach (Dawna Młótownia, ul. Katowicka 9) zaprezentowane są liczne projekty ukazujące różne fazy rozwoju koncepcji, zarówno tych zrealizowanych, jak i pozostałych wyłącznie na papierze (np. kościół pw. Matki Boskiej Królowej w Tychach z 1958 r.). W wielu przypadkach zostały one zestawione z dokumentacją fotograficzną modeli, obiektów w trakcie budowy oraz tuż po jej ukończeniu. Niejednokrotnie też fotografie są jedynym śladem architektonicznej koncepcji. W przypadku obiektów istniejących, ukazany obraz pierwotny skonfrontowany został ze stanem obecnym.
Mało znany obszarem twórczości Dziekońskiego było dokumentowanie ginącej architektury drewnianej naszego regionu. Na antresoli sali wystawowej przy ul. Katowickiej zobaczyć można grafiki jego autorstwa, przedstawiające nieistniejące już chaty i stodoły z Wilkowyj, Urbanowic, Wyrów, Kobióra czy Międzyrzecza.
Ekspozycji towarzyszy katalog autorstwa Patryka Oczko, kuratora wystawy. Ekspozycja potrwa do 9 września br.
Cykl wydarzeń towarzyszących wystawie rozpocznie 31 marca konferencja „Tychy – dziedzictwo nowego miasta. Architektura i urbanistyka lat 1955-1989”. Prelegentami będą: prof. Ewa Chojecka, dr Ryszard Nakonieczny, dr Maria Lipok-Bierwiaczonek, Anna Syska, Przemysław Czernek, Robert Skitek i Patryk Oczko. Wszystkie referaty wygłoszone podczas konferencji zostaną opublikowane. Wydawnictwo posesyjne ukaże się na zakończenie wystawy czasowej. Odbędą się ponadto spotkania z architektami, oprowadzania kuratorskie, spacery po Tychach zapoznające uczestników z postacią i twórczością Marka Dziekońskiego.
Patronat honorowy nad wystawą objęło Stowarzyszenie Architektów Polskich Oddział Katowice. Patronat medialny ma m.in.: Tygodnik Nowe Info, TVP Kultura, Radio Express, Architektura-murator, miesięcznik Śląsk, Ultramaryna.
